NAMIK İSMAİL (1890-1935)
“GAZİ MUSTAFA KEMAL ÇİFTÇİLER ARASINDA” (1929) 450X 500cm, Ziraat Bankası Koleksiyonu
GAZİ MUSTAFA KEMAL ÇİFTÇİLER ARASINDA, NAMIK İSMAİL; 1929
NAMIK İSMAİL’İN BU YAĞLIBOYA TABLOSU İÇİN, Prof Dr Kıymet Giray şunları söylüyor: “Ziraat Bankası için yapılmış olan bu büyük boyutlu resim,… genç Türkiye Cumhuriyeti’nin tarıma verdiği önemi belirleyen ve kalkınmanın tarımsal alanda yapılacak gelişimlerle sağlanacağını vurgulayan düşünce yapısını kanıtlar.
Traktör, çiftçinin ürün almasını kolaylaştıracak teknolojinin tarıma katıldığını belgeler. Mustafa Kemal çiftçilere traktörü tanıtmaktadır ve bu gelişimi diğer devrimlerde olduğu gibi, halkın arasında, köylülerle birlikte paylaşmaktadır. Başında fötr şapkası ve takım elbisesi içindedir. Çevresinde yerel giysileriyle köylüler yer alır. Kent ve köy birlikteliğini vurgulayan bütünleşme belirlenir. Köylüler dikkatle traktörün çalışmasını izlemektedirler. Resmin sağ tarafında kompozisyona katılan eğimli ağaçlar arasında kalarak kompozisyondan ayrılan ve bulunduğu alandan traktörün çalışmasına tanık olan kadın ve koyun hayvancılığın varlığını ve önemini pekiştirir. Eğimli arazide uzak planda beliren ev, yerleşim ve aile kavramına vurgular…/… Bu resim Atatürk fotoğraflarından yararlanılarak yapılmış bir örnek olmalıdır.” (Giray, 2014, c.1, s 118)
Besbelli ki, mekan olarak Gazi Çiftliği ya da Atatürk Orman Çiftliği belirtilmemiş olsa bile, Benazus Arşivi Galerisi’nde ve Eski AOÇ Fotoğrafları arasında bulunan ünlü Mustafa Kemal Çiftlikte Fotoğrafları, özellikle de traktör süren Gazi’nin traktör üstündeki 4-5 pozu ve şık giyimiyle Çiftlik arazisinde çalışan ve karar üretme peşindeki pozları, ressama esin kaynağı oluşturmuştur. Kırda ve köyde devrim, zamanın sanatçıları için esin kaynağı olacak ögelerle doludur. Yine Sovyet Devrimi’nin yarattığı geniş ve kalıcı esintinin 1920’lerden başlayarak Mayakovski ve Nazım Hikmet gibi sanatçılara makinalaşmanın ve endüstrileşmenin, elektrifikasyonun mitosundan yararlanan eserler yaratma dürtüsü verdiği unutulmamalıdır. AC
RAHMİ PEHLİVANLI (1926-24.08.1992)
“ATATÜRK’ÜN SELANİK’TE DOĞDUĞU EV” (19?) 60X 70cm, AOÇ ATATÜRK EVİ KOLEKSİYONU
İ. ÇANAKKALELİ (?)
“ÇİFT SÜRMEK” (1950) 50X70cm, AOÇ KOLEKSİYONU